Ahmet Hamdi Tanpınar (23 Haziran 1901, İstanbul - 24 Ocak 1962, İstanbul). İstanbul'da başladığı öğrenim hayatını, kadılık yapan babasıyla birlikte do
Ahmet Hamdi Tanpınar (23 Haziran 1901, İstanbul – 24 Ocak 1962, İstanbul). İstanbul’da başladığı öğrenim hayatını, kadılık yapan babasıyla birlikte dolaşırken, Anadolu’nun çeşitli şehir ve kasabalarında sürdürdü. On üç yaşındayken Musul’da annesini kaybetti. Bu ölüm ve iki yıl sonra babasının tayin edildiği Antalya, Tanpınar’ın iç dünyasında, eserlerine de yansıyacak derin izler bıraktı. Liseyi Antalya’da bitirdikten sonra üniversite öğrenimi için İstanbul’a gelen Tanpınar 1919’da İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’ne girdi. Burada, başta derinden etkilendiği hocası Yahya Kemal olmak üzere, geniş bir edebiyat çevresine katıldı. İlk şiirleri 1921’de Yahya Kemal ve etrafındaki gençlerin çıkardığı Dergâh dergisinde yayımlandı. 1923’te Şeyhî’nin Husrev ü Şirin mesnevisi üzerine hazırladığı tezle mezun oldu. Aynı yıl Erzurum Lisesi’nde başladığı edebiyat öğretmenliğini (1923-1924) Konya Lisesi (1925-1927), Ankara Lisesi (1927), Gazi Terbiye Enstitüsü (1930-1932) ve İstanbul Kadıköy Lisesi’nde (1932) sürdürdü. 1933’te Ahmet Haşim’in ölümü üzerine boşalan Güzel Sanatlar Akademisi sanat tarihi hocalığına getirildi. 1934’te buna estetik ve mitoloji hocalığı da eklendi. Aynı zamanda Amerikan Koleji’nde Türk edebiyatı dersleri verdi. 15 Kasım 1939’da Tanzimat Fermanı’nın yüzüncü yılı dolayısıyla İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nde açılan kürsüye Yeni Türk Edebiyatı profesörü olarak atandı. 1942’de Maraş milletvekili olarak meclise girdi. Milletvekilliğinin 1946’da son bulmasından sonra bir süre MEB müfettişliği ve GSA’da estetik hocalığı yaptı. 1949’da İstanbul Üniversitesi’ndeki kürsüsüne döndü. 1953’te Fransa, Belçika, Hollanda, İngiltere, İspanya ve İtalya’yı kapsayan altı aylık bir Avrupa gezisi yaptı; 1955’te Filoloji Kongresi azası olarak üç hafta için Paris’e gitti; 1957’de Münih’te yapılan 14. Müsteşrikler Kongresi’ne bir bildiri sundu; 1959’da Fransa, İngiltere, İsviçre ve Portekiz’de bir yıl kaldı. Kalp krizinden ölünceye kadar İstanbul Üniversitesi’ndeki görevini sürdürdü. Eserleri: Tevfik Fikret: Hayatı, Şahsiyeti, Şiir ve Eserlerinden Parçalar (1937), Namık Kemal Antolojisi (1942), Abdullah Efendi’nin Rüyaları (hikâye, 1942), Beş Şehir (deneme, 1945; 2000, YKY), 19. Asır Türk Edebiyatı Tarihi (1949), Huzur (roman, 1949), Yaz Yağmuru (hikâye, 1956), Şiirler (1961; 1999, YKY), Saatleri Ayarlama Enstitüsü (roman, 1961; 2000, YKY), Yahya Kemal (monografi, 1962; 2001, YKY), Sahnenin Dışındakiler (roman 1973, tefrika 1950), Mahur Beste (roman 1975, tefrika 1944; 2001, YKY), Aydaki Kadın (roman, 1987), İki Ateş Arasında (senaryo, 1999), Mücevherlerin Sırrı (deneme-söyleşi, 2002, YKY), Edebiyat Dersleri (ders notları, 2002, YKY)